تابلوفرش گل
فرش دستباف اردبیل | ویژگی فرش دستباف اردبیل و قیمت
هنرهای دستی و از جمله فرش بافی در اردبیل سابقه طولانی دارد و فرش دستباف اردبیل یکی از اصیل ترین فرش های ایرانی ست که در دوران صفویه در اوج شکوه و کمال خود بوده است. فرش دستباف در اردبیل با نقش و نگارهای متنوع بافته می شود و بخشی از تاریخ ایران را همراه خود دارد. فرش دستبافت اردبیل به چند دسته مختلف تقسیم می شود که با مطالعه این مطلب از بازدار با انواع فرش دستباف اردبیل، قیمت فرش دستباف اردبیل و … آشنا خواهید شد.
ویژگی های فرش دستباف اردبیل
فرش دستباف اردبیل در طرح و رنگ های متنوعی بافته می شود که شامل سه نوع شهری، روستایی و مشکین شهر می شود. طرح های اقتباسی، هندسی و شکسته جزء طرح های اصلی فرش دستباف اردبیل هستند و رنگ فرش های دستباف اردبیل معمولا روشن است که در قالب های سفید، کرم، سبز روشن، فیروزه ای و یا سرمه ای دیده می شود و رجشمار آنها پایین است.
در فرش دستباف اردبیل از نخ پنبه و پشم مرغوب با گره های درشت تا نسبتاً ظریف ترکی استفاده می شود. بافت حوزه عشایری اردبیل بصورت تخت است اما بافت فرش دستباف اردبیل در طرح شهری بصورت نیم لول و تمام لول می باشد.
طرح لچک ترنج از جمله طرح های رایج در بین فرش های دستباف اردبیل است و معمولا از پرز پشمی و چله کتان برای بافت آن استفاده می شود که فرش را مرغوب و بادوام می کند. فرش کف ساده نیز در بین فرش های دستباف اردبیل به چشم می خورد که معمولا از جنس پشم هستند و با اشکال هندسی بافته می شوند.
فرش های دستباف بازاری اردبیل به سنه بافت معروف اند که تک پود هستند و به لحاظ کیفیت چندان مرغوب نیستند. در این فرش ها، کوبیدگی هایی بر روی تارو پود گره ها ایجاد می شود که موجب کاهش دوام فرش می شوند.
چله پشمی و تمام پشم، مشخصه اصلی فرش دستباف اردبیل است، هر چند در سال های اخیر، بافت فرش های ابریشمی نیز متداول شده است. از جمله ویژگی های فرش دستباف اردبیل تعداد زیاد حاشیه در فرش است که معمولا از ۵ تا بیش از ۱۲ حاشیه متفاوت است و شامل حاشیه های بزرگ و کوچک می شود.
انواع فرش دستباف اردبیل
طرح فرش دستباف اردبیل به دو گروه قدیم و جدید تقسیم می شود. طرح های قدیمی شامل:
- طرح های هندسی
- طرح های شکسته
- طرح های اقتباسی قفقاز
- طرح های اقتباسی هریس
فرش دستباف هریس اردبیل یکی از طرح های محبوب و پرطرفدار است که معمولا بصورت لچک ترنج بافته می شود. اما گفته می شود که فرش دستباف هریس اردبیل در بافت دارای یک سری اشکالات است، از جمله اینکه استفاده از رنگ های طبیعی گیاهی در این طرح فرش دستباف اردبیل بسیار کم است و با ادغام طرح ها، طرحی بوجود آمده که با ساختار کلی طرحفرش دستباف تبریز هریس متفاوت است.
طرح های جدید فرش دستباف اردبیل نیز شامل طرح های اسلیمی و طرح های شکسته لچک ترنج دار می شوند.
فرش دستباف اردبیل | ویژگی فرش دستباف اردبیل و قیمت
بیشترین حجم فرش دستباف اردبیل طرح های اقتباس شده از قفقاز است با این تفاوت که فرش دستباف اردبیل پرزهای بلندتر با بافت درشت تر دارد و حواشی آن پُر کار است. از جمله طرح های اقتباسی فرش دستباف اردبیل:
طرح قیچی یا اردبیل
از جمله طرح های اقتباسی فرش دستباف اردبیل از قفقاز، طرح قیچی است که بافت آن تنها در اردبیل انجام می شود. این فرش بصورت نیم لول بافته می شود که جزء اصلی آن طرحی است که به قیچی شباهت دارد و جزء دوم آن طرح گل است و مکمل آن طرح آیینه می باشد.
طرح قولتوق
یکی دیگر از طرح هاست که از دو طرح ضربدر و جمع تشکیل شده که نماد بازو و شمشیر هستند. داخل این طرح ها با گل های ریز نقش بندی شده و زمینه فرش با اشکال انسانی طراحی شده است.
طرح بوته یا درویش
از طرح های بسیار زیبا در فرش دستباف اردبیل طرح بوته است که شبیه به برگ داندانه داری است که سر آن به یک سمت خم شده است و اطراف آن با گل و برگ نقش بندی شده است. این طرح بصورت نیم لول و یا تمام لول بافته می شود.
طرح توسباغا
این طرح از شکل لاک پشت الهام گرفته که شامل صر و نصف بدن لاک پشت است که بصورت تکی در زمنیه فرش بافته می شود.
فرش دستبافت ماهی اردبیل
فرش دستباف ریز ماهی اردبیل یکی از طرح های ظریف در فرش های اردبیل است که ماهی های ریز (روبروی هم یا در کنار هم) در سراسر متن یا حاشیه فرش بافته شده اند اما به دلیل درشت بافت بودن فرش دستباف اردبیل، ظرافت فرش زیاد نیست.
طرح اولدوز
این طرح علاوه بر اردبیل، در مناطق دیگر هم بافته می شود که ترکیبی از گلیم و فرش است.
طرح شمشیر
در این طرح از فرش دستباف اردبیل، دسته و قسمتی از بدنه شمشیر به شکل قرینه و به جای لچک، نقش بندی شده است و طرح شمشیر در واقع لچک فرش می باشد.
علاوه بر تنوع طرح، برای بافت فرش دستباف اردبیل ، از ۳ نوع حاشیه استفاده می شود که عبارتند از:
حاشیه بزرگ یا حاشیه اصلی
پهن ترین حاشیه فرش است و در اطراف آن ۲ یا ۴ حاشیه باریک قرار می گیرد.
حاشیه اصلی فرش دستباف اردبیل خود شامل ۳ بخش است:
- طرحهای هندسی و شکسته طرح های گردان
- طرح شکسته خط کوفی
- طرح های هندسی و شکسته
حاشیه کوچک یا حاشیه فرعی
این حاشیه در اشکال دوتایی، ۴ تایی و یا ۶ تایی در دوسمت حاشیه اصلی قرار می گیرد و به دو شکل در بافت فرش دستباف اردبیل استفاده می شود:
- طرح شکسته طرح های گردان
- اشکال هندسی
زنجیره
این حاشیه بین حاشیه بزرگ و حاشیه کوچک قرار می گیرد و برای بافت آن از طرح های ساده هندسی استفاده می شود.
رایج ترین حاشیه ای که در بافت فرش های دستباف اردبیل استفاده می شود طرح چایدان است که از دوقاب تشکیل شده که از طریق دو خط بهم متصل شده اند و یکی از آنها بصورت وارونه است. در بخش مرکزی این طرح، یک گل با هشت گلبرگ قرار دارد که ۲ برگ نیز در اطراف آن است. حاشیه چایدان در طرح های هریس و ماهی فرش دستباف اردبیل بکار برده می شود.
شستشوی فرش دستباف اردبیل
فرش دستباف اردبیل معمولا با الیاف طبیعی و رنگ های گیاهی تهیه می شود، از اینرو ممکن است هنگام شستشو رنگ آنها تغییر کند و یا بهم بریزد. برای شستشوی فرش دستباف اردبیل بهترین کار این است که به فرش را به یک عالیشویی معتبر بسپارید و اگر تصمیم به شستن فرش دستباف اردبیل در منزل دارید، از ثبات رنگ فرش اطمینان پیدا کنید و همچنین از شامپوی مخصوص استفاده کنید.
قیمت فرش دستباف اردبیل
در تولید فرش دستباف اردبیل از مواد مختلفی استفاده می شود و هنگام خرید فرش دستباف اردبیل، نوع نخ، تعداد گره ها و ریز و درشت بودن فرش، در قیمت فرش نقش موثری دارند. قیمت فرش دستباف اردبیل که با ابریشم بافته شده باشد در مقایسه با یک فرش دستباف اردبیل که از پشم تهیه شده است، بیشتر است و حتی ارزش هنری بیشتری هم دارد.
در مورد قیمت فرش دستباف دست دوم اردبیل نیز خوب است بدانید که دست دوم بودن فرش دستباف در صورتی که فرش سالم باشد و رنگ آن حفظ شده باشد، باعث کاهش قیمت فرش دستباف نمی شود و می توانید فروش فرش دستباف اردبیل دست دوم را به قیمت یک فرش نو انجام دهید. البته کارشناس باید در این مورد نظر خود را اعلام کند.
